‘To państwo wygrywało każdą wojnę’ -www.rp.pl
‘To państwo wygrywało każdą wojnę’
Robert Frost. Gdyby nie było rozbiorów, być może na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej powstałaby wielka, nowoczesna federacja.
Rz: W wydanej właśnie książce „The Oxford History of Poland-Lithuania” pisze pan, że unia Polski i Litwy była jednym z najdłużej istniejących związków politycznych w historii Europy.
Tak było. Unia polsko-litewska trwała 409 lat, od ślubu Władysława Jagiełły z Jadwigą w 1386 roku do trzeciego rozbioru w 1795 roku. Unia szkocko-angielska istnieje już 412 lat do dzisiaj, ale nie wiadomo, jak długo jeszcze będzie trwała. Jeśli chcemy zrozumieć, dlaczego unia Polski z Litwą była takim sukcesem – przynajmniej dla szlachty – musimy trochę inaczej na nią spojrzeć. Historycy piszą dzieje polityczne niemal zawsze z punktu widzenia państwa narodowego. Unie nie mieszczą się w tym schemacie. Ponadto większość tego typu związków politycznych w Europie w owych czasach to unie dynastyczne, w których połączone przez osobę władcy kraje zachowywały odrębność instytucji politycznych. Wyjątkowość dziejów Rzeczypospolitej polega na tym, że była to od początku unia realna – wbrew twierdzeniom historyków polskich, litewskich, białoruskich i ukraińskich – i że przed 446 laty, w lipcu 1569 roku w Lublinie zostały połączone sejmy polski i litewski. Oprócz tamtej unii przykładami unii parlamentarnej w czasach nowożytnych były tylko unie Anglii ze Szkocją (1707 r.) i Wielkiej Brytanii z Irlandią (1800 r.)
http://archiwum.rp.pl/artykul/1280555-To-panstwo-wygrywalo-kazda%C2%A0wojne.html
Leave a comment